Türkiye - Sürdürülebilir Projelerden...
Geçmiş - Günümüz - Gelecek
07/2015
Bu başlığı açmamızın nedeni Türkiye'de güzel şeyler oluyor, iyi projeler gerçekten iyi niyetli insanlar tarafından ele alınıyor. Bu yapılan projelerin haber olup, güzelce anlatılıp, sonra kaybolmasın diye, kısa kısa projeler hakkında açıklamalar iliştirip, isteyenler için detayların bulunduğu web sayfaları ekleyip, her zaman göz önünde olması amacıyla bu başlık ve bu kısım hep burada kalacak. Ve, umarız bu tür projeler zamanla daha da artacak.
Daha önceden yapılan projelerin yanında, günümüzde yapılmakta olan ve gelecekte yapılacak olan sürdürülebilir kavramları kapsayan projeleri 3N sorularını ( Ne/Neden/Nasıl) sorarak yorumlandırmayı ve sizin ekleyeceğiniz yorum kısmı ile sürdürülebilirlik kavramlarını ele alınan projeleri baz alarak, tartışmaya açmayı planlıyoruz.
Bu projeleri neye göre seçiyoruz?
Projenin sadece belli bir kesim insanları değil, mümkün olduğunca geniş kitleleri etkilemesi ön planda dikkate alınması gereken konu olarak düşünüyoruz. Çünkü, sürdürülebilirliğin temellerinden biri olan toplumu ve sosyal yaşamı kapsamayan bir sistem eksik kalmış bir sistemdir.
Bir diğer başlık, ilgili projenin çevreye ve ekonomiye katkısının belirtilmesi gerekmektedir. Bunlar seçilecek projelerin içinde az ya da çok bulunması gereken değerler. Bu projelerin başarısı yorumlar ve/veya forum bölümü ile de tartışmaya açılabilir.
Proje Nedir?
2014 yıl sonunda 275 km.'lik mesafeye sahip, 2023 yılına kadar hedefi 1000 km.'ye çıkarılmak istenen örnek bir bisiklet yolu projesi.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Çünkü basit olmasına rağmen, altyapı gerektiren sosyal, ekonomik ve çevreci bir proje.
Bisiklet Yolu - Konya
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Nasıl bu kavramlar başarılır?
* Toplumun hemen hemen bütün kesiminin kolaylıkla yapabileceği hem sporu hem ulaşımı birarada yapma şansı oluşturması
* Bisiklet topluluğu oluşturulması, sosyalleşme ve yeni aktivite etkinliklerin yaratılması ile bir grubun parçası olmak
* Sağlıklı yaşam için günlük egzersiz ihtiyacının görülmesi
* Ekonomik olması. Bu nedenle, trafikteki yükü hafifletmek ve aynı zamanda bisikleti olanlar için, ücretsiz ulaşım vasıtası olması
* Çevreyle uyumlu ve doğal yaşam alanını desteklemesi. Bisiklet kullancılarının artması ile doğaya zararlı gaz salınımına neden olan araç sayısında azalma olmasına yardımcı olması
Kaynak Detayları: http://www.konya.bel.tr/haberayrinti.php?haberID=4028, http://www.hurriyet.com.tr/spor/bisiklet/27382680.asp, http://www.konyabisiklet.org.tr/
Not: Bu yorumları arttırmak mümkündür. Bu bisiklet yolunu kullanıyorsanız ve/veya bilginiz, tecrübeniz var ise, beğendiğiniz veya beğenmediğiniz özellikleri paylaşabilirsiniz.
Ekolojik Kent Projesi - Gaziantep
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
Proje, 3200 ha alan üzerinde 200000 nufüsun yaşaması için planlanan ekolojik yerleşim projesidir. Bu projeyi hızlandırmak için, 3 adet Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi Alanı(KDGPA) (Halep Bulvarı KDGPA, Kilis Yolu KDGPA ve Ortatepe KDGPA) belirlenmiştir.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Çünkü sosyal, ekonomik ve çevre faktörlerini planlama aşamasında her boyutu ile ala alınmış, vizyonu bölgede hatta Türkiye'de örnek olabilecek çok kapsamlı ve gelişmiş bir proje.
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
* Yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanmak. Belirtildiğine göre, ısıtma ihtiyacının %60'lık kısmı yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanacak. Örneğin; Gaziantep meşhur ürünü olan Antep fıstığı kabuğunun yakacak olarak kullanılması planlar arasında yer alıyor. Böylece artık malzeme olan fıstık kabuğu, biogaz olarak ısıtmada kullanılabilecek.
* Atık yönetimi ve geri dönüşüm planlaması
* Su döngüsü yönetimi ile su tassarufu mümkün hale getirilmesi
* Biyoçeşitliliğin, ekolojik denge ve değerlerinin korunması
* Bölgedeki tarım ve toprak niteliği kaybolmadan ekolojik yaklaşımı hedefleyen planlı kentsel mekanlar üretmek
* Bölge içinde yeşil ulaşımın sağlanması, yaya ve bisiklet kullanımına öncelik verilmesi
Sosyal Faktörler:
* Teknik ve sosyal altyapı (eğitim, kültür, sağlık, rekreasyon vb.)
* Çeşitli kültürel yapılanmalar ile bölgenin cazibe merkezi haline getirmek
Ekonomik kalkınma Faktörleri:
* Enerji verimli binalar ile aylık bina giderlerinin azaltılması
* Nitelikli konut alanları, ticaret alanları, merkezi iş alanları ve turizm alanları gibi stratejiler ile ekonomik kalkınma ve canlanmayı sağlamak. Örneğin, bu amaç için, 55 ha arazinin Merkezi İş Alanı olarak ayrılması
Kaynak Detayları: http://www.yesilbinadergisi.com/?pid=29661#.VaUWb_mqqko, http://emlakkulisi.com/gaziantep-ekolojik-kent-projesi-dunya-basininda/249084, http://www.gaziantepekolojikbina.com.tr/ekolojik-kent.html
Not: Bu vizyon sahibi projenin aynen planlandığı gibi inşaasının yapılması ve uygulanması, projenin başarısı için çok önemlidir.
Bu yorumları arttırmak mümkündür. Bu projede bulunuyorsanız, bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
İnönü Üniversitesi 5.3 MW Güneş Enerji Tarlası - Malatya
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
Bir üniversitenin kendi imkanları ve olanaklarını kullanarak, bölgede bulunan boş ve kullanışsız 12 hektarlık araziyi 5.3 MW enerji gücündeki yenilenebilir enerji santraline dönüştüren örnek bir projesidir.
Bu santral, proje hesaplamalarına göre, İnönü Hastenesi'nin %33'lük elektrik masraflarını karşılayacak. Bu belirtilen rakamlara göre, aylık yaklaşık 300 bin tl ekonomi yapılması öngörülüyor.
Proje bedeli, 21 milyon TL, bunun 15 milyon TL'si banka kredisi ile karşılanmış. İlave olarak 3 MW daha güneş enerji santraline ekleme ile bu temiz enerji katkısını hastene için %45 seviyesine çıkarmayı planlıyorlar.
Google Earth - Güneş Enerji Santrali henüz uydudan tamamlanmamış gibi görünse de, üniversite hastanesi ile santral arasındaki mesafeyi ve santral etrafında daha çok boş arazinin olduğunu görüp, daha çok enerji potansiyelin olduğunu görebilirsiniz.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Çünkü, bir üniversite kuruluşu olarak devletten her ay elektrik masrafları için ödenek almak yerine, bir seferde yatırım yapıp, uzun vadede hem ekonomi yapacaklar, hem de bulundukları çevreye zarar vermeden elektrik üretimi sağlayacaklar. Sürdürülebilirlik, bu faktörler ile yakından ilgili olduğu için bu şekilde tanımlanabilir.
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
* Herkesin bildiği gibi güneş enerji santralleri temiz, sesssiz enerji temini ve sıfır karbon salınımı sağlar.
Sosyal Faktörler:
* Bu anlamda, güneş enerji santralin kuruluş amacı ve yönetimi bu faktörü etkilemektedir.
* Eğer, bu proje açısından bakacak olursak, üniversite kampus içinde eğitim etkinlikleri, sosyal topluluklar oluşturup, yıl içinde organizasyonlar ile üniversite öğrencilerine yerinde uygulamalı sistemler anlatılabileceği gibi yerel insanlara tanıtım programları düzenleme imkanı ve daha fazlası verilebilir.
Ekonomik Faktörleri:
* Proje tanıtımında da belirtildiği gibi aylık ciddi bir elektrik masraflarında düşüş ilk planda %33 ve ilerleyen zamanla %45 olması planlanıyor
* Aynı zamanda bu proje boyunca 70 yerel çalışan ile proje tamamlandıktan sonra 7 tam zamanlı çalışan istihdam edilmiş oldu
* Proje garanti süresi 25 yıl. Rektör'ün belirttiğine göre, 5-6 yılda santral kendi tutarında bir bedeli karşılayacağı düşünülürse, ekonomi bakımından oldukça avantajlı bir proje olduğu ortaya çıkıyor.
* Ayrıca, genel olarak ülkemizin enerji ithal ettiğini düşünürsek, ülke ekonomisine de, bu santralin çok yerinde bir katkısı olacak
Kaynak Detayları: http://anelenerji.com.tr/pages/473/473/f/tr-TR/Haberler_Duyurular.aspx, http://english.solarbaba.com/inonu-pps
Not: Bu projede bulunduysanız veya bulunuyorsanız, bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
Endüstriyel Simbiyoz Projesi - İskenderun
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
Projenin genel kapsamı şu temele dayanıyor: Bir endüstri-sanayi kuruluşunun atık malzemesi bir diğer endüstri-sanayi kuruluşunun ham maddesi olması mümkündür, ekonomiktir, çevreye pozitif katkıda bulunmaya açıktır.
Proje ile Endüstriyel Simbiyoz (ES) anlayışı, İskenderun ve çevresindeki firmalar arasında iletişim ve işbirliği başlamıştır. Birbirinin ürettiği ürünler ile hiç ilgisi olmayan firmalar biraraya gelmiş, bu sayede hem yeni fikirlerin ortaya çıkmasına hem de, yeni iş alanlarının oluşturulmasına imkan yaratılmış. Örneğin, meyve suyu üretim tesisinde üretim atık meyve posası, yem üretim firması için kaynak malzemesine katkıda bulunabiliyor. Hayvancılıkla uğraşan bir diğer tesis, biogaz üretimi yapan başka bir tesis için kaynak malzemesi temin edebiliyor.
Kendi sitelerinde (http://www.endustriyelsimbiyoz.org/amac/) proje ile ilgili belirtilen açıklama ise şu şekildedir;
2010 yılında gerçekleştirilen ayrıntılı hazırlık çalışmaları sonrasında, Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ve Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Petrol Boru Şirketi arasında 27 Aralık 2010 tarihinde imzalanan sözleşme ile “İskenderun Körfezi’nde Endüstriyel Simbiyoz Projesi – Uygulama Aşaması” başlatılmıştır.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Aslında sürdürülebilir bir proje olmaması için hiçbir neden olmayan bir projedir. Bu çok kapsamlı proje ile üretim atıkları azaltılırken, bir diğer firma atık üründen kaynak malzemesi elde edebilecek. Uygulama gerçekleşmesi ile verimlilik artacak, ekonomik kazanç elde edilecek, çevreye olan negatif etki azaltılacaktır.
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
* Bir tesisinin üretim malzemesini meydana getirmesi için harcayacağı ısı veya elektrik enerjisi, diğer firmalardan temin edilen uygun atık malzemesinin kaynak olarak kullanılabildiği için, azalacaktır. Bu nedenle, enerji tasarrufu sağlanacak, karbon salınımı azaltılmasına katkıda bulunacaktır.
* Bir örnekten yola çıkarsak, enerji değeri yüksek çeşitli atıklardan enerji elde edilmesi, bu enerji üretimi sırasında da, açığa çıkan atık ısı enerjisinden de, seralarda meyve sebze üretiminde değerlendirilebiliyor. Böyle bir mükemmel döngü içerisinde çevreye birçok yönden pozitif katkıda bulunulmuş oluyor.
Ekonomik Faktörleri:
* Proje ile ilgili videoda belirtildiği üzere, bu tür yatırımların 2 yıl kadar kısa bir sürede firmalara geri dönüşü sunmaktadır. Bu nedenle, yerel ekonominin kalkınmasında çok büyük fırsat oluşturmaktadır.
* AR-GE çalışmalarının yapılmasına ve yeni istihdam alanlarının oluşturulmasının önü açılmaktadır.
* Ülke genelinde uygulama potensiyeli olan bu proje ile endüstri, sanayi, üretici kuruluşların rekabet, üretim ve verimlilik kapasitesi arttırılabilecek, ithalat veya ihraçatta Türkiye'nin gelişmiş ülkeler arasında konumunu üst seviyelere taşımasına yardımcı olabilecek bir projedir.
Sosyal Faktörler:
* Proje faaliyetleri çerçevesinde firmalar arası işbirliği gerçekleşmesi, neyi nasıl paylaşacaklarının kararlarının verilmesi, yeni fikirlerin ortaya çıkması için düzenlenen görüşmeler çok önemlidir.
* İnternet sitesinde de gösterdiği gibi altyapı ve hazırlık, bilgilendirme toplantıları ve simbiyoz çalıştayları ve işbirliği ağı başlıkları altında iletişim bağlarını kuvvetlendirmek ve daha fazla insanlara ulaşmak, proje sınırlarını da genişletecek, sosyal aktivite, organizasyon, görüş alış-verişlerini arttıracaktır.
Kaynak Detayları:http://www.endustriyelsimbiyoz.org/, https://yesilgelecek.wordpress.com/2011/05/20/turkiye%E2%80%99de-cevre-ve-surdurulebilirlik-adina-yapilan-projeler/
Not: Bu projede bulunduysanız veya bulunuyorsanız, bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
Çöp Gazından Elektrik Enerjisi Üretimi - İstanbul
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
Proje, genel olarak, biriken çöp yığınlarının, sera gazlarından C02’e göre 21 kat daha zararlı olan metan gazının değerlendirilerek elektrik enerjisi elde edilmesidir.
Teknik bilgi olarak belirtmek gerekirse, Avrupa’nın en büyük, Dünya’nın ise ilk 10 sırasında bulunan bu iki proje, birisi İstanbul - Avrupa yakasında toplam alanı 50 hektar, 33.8 MW, diğeri İstanbul-Anadolu yakasında toplam alanı 40 hektar, 14.5 MW enerji üretim gücüne sahip tesislerden oluşmakta olan projeler bütünüdür.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
21. Yüzyıl öncesine kadar, çöp adalarının bulunduğu bölgeler, çevresel riskleri, patlamaları, yangınları, pis kokuları, yeraltı su kaynaklarının kirlenmesi gibi birçok çevresel sorunları, ekonomik olarak hiçbir değer ifade etmeyen alanları, sosyal olarak insanların uzak durmak istediği, suç ve tehlike arz eden yerler anlamına geliyordu. Fakat, bu tür projelerin günümüzde uygulanıyor olması, bu duruma bambaşka bir çehre kazandırdı. Sürdürülebilir penceresinden baktığımızda, geri dönüşüm, ekonomik kalkınma – istihdam ve çevreye pozitif katkısı gibi kavramlar sürdürülebilirliği tamamen desteklemektedir.
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
* Bu projenin aslında en büyük katkısı çevreye sunduğu pozitif katkıdır. Günümüzde artan nüfus ve tüketime dayalı yaşam anlayışımızı değiştiremesek bile, bu oluşan devasal kentsel atıkları bertaraf edebilmek için harika bir çözüm gibi karşımıza çıkmaktadır.
* Hem yeraltı, hem yerüstü çok büyük çevresel zararları beraberinde getiren bu potansiyel alanların etrafı yalıtım yapılarak, atık sıvısı, yeraltı suyuna ve toprağa karışması engellenebiliyor. Yerüstünde ise, çöplerin zamanla çıkardıkları metan gazları borular ile toplanıp, haznelerde biriktirilip, yakılarak mekanik enerjiye ve oradan elektrik enerjisine dönüştürülüp, değerlendirilebiliyor. (Bu sistemi daha detaylı görmek için http://ortadoguenerji.com.tr/faaliyet-alanlari/elektrik-uretimi/yenilenebilir-enerji/cop-gazindan-enerji.)
Sosyal Faktörler:
* Sosyal sorumlulukların oluşturulması bakımından örnek bir projedir. Çevreci kuruluşlar, vakıflar, örgütler için uygulaması önerilebileceği güçlü bir proje örneğidir.
* İnsanların bilinçli tüketim yapmaya özendirilmesi, geri dönüşüm işlemini kolaylaştırmak için ( örneğin, plastik, cam, metal, kağıt) atıkların ayrı ayrı atılması gibi teşvik edici etkinlikler düzenlenebilir. Bunun için, belediyelerin dairelerden başlayarak direk teşvik programları düzenlemesi yapılabilir. Örneğin, her eve 3 farklı çöp kutusu kampanyası olarak başlatılıp, atık toplama işlemi en baştan ayrılıp, geri dönüşüm olabilecek ürünler tesislerde kolaylıkla toplanıp, işlemler daha hızlandırılabilir.
Ekonomik Faktörler:
* Teknoloji ve bilimin gelişmesi ekonomik kalkınmamızı da desteklemektedir. Dışarıya bağımlı olduğumuz enerjiyi çöpten elde etmek, ülke sermayesinin yurtiçinde kalmasına yardımcı olması bir yana, bu işlemleri yapabilmek için gerekli olan işci gücünü ve yeni bir istihdam alanı oluşturmasını beraberinde getirmektedir.
* Yeni firmaların kurulması, AR-GE çalışmaların yapılması hem bu alanda verimliliği arttırmak, hem de yeni iş alanları oluşturmak bakımından önemlidir.
Not: Bu projede bulunduysanız veya bulunuyorsanız, bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
Küre Dağları Milli Parkı - Kastamonu & Bartın
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
Kastamonu ve Bartın sınırları içerisinde bulunan bu park 37.7 ha alanı kaplamakta olup, Türkiye’de 1998 yılında Orman Bakanlığı’nın UNDP (United Nations Development Programme-Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) ve FAO (Food and Agriculture Organization - Gıda ve Tarım Örgütü) ile birlikte biyolojik çeşitliliği korumaya ve kırsal kalkınmayı teşvik etmeye yönelik uygulamaya alınan ilk proje Küre Dağları oldu.
Bu bölgenin önemi, bir zamanlar tüm Karadeniz’i kapsayan orman çeşitliliğine sahip olması, benzersiz doğal güzellikleri, bozulmamış jeolojik, ekolojik yapısı ile yerel halkın içe içe yaşadığı zengin bir ekosistemin vücut bulmuş olmasından ileri gelmektedir. Bu nedenle, Avrupa’nın 100, Türkiye’nin 9 orman sıcak bölgesinden birisidir.
foto kaynak: http://www.tr.undp.org
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
* Çevresel olarak temel amaç halihazırda bulunan mevcut ekosistemi korumaktır. Bu nedenle, 37.7 ha Milli Park içerisinde herhangi bir yerleşmeye izin verilmemektedir.
* Turizm bakımından en azından 5-7 gün arasında Milli Park içinde zaman geçirilmesi tavsiye edilir. Belirlenen patika yollarının büyük bir önemi vardır: Milli Park içinde daha çok zaman geçirmek ve doğa ile iç içe olmak, çevreye minimum etki yaratmak ve buraya gelen turistlerin Milli Park çevresinde daha çok konaklamasına teşvik etmek olarak sıralanabilir.
* 2008 yılından itibaren Küresel Çevre Fonu’nun desteğiyle UNDP ve Çevre ve Orman Bakanlığı, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ile birlikte çalışmaya başlandı. PAN Park sertifikası (Avrupa korunan Alan Ağı) alındı.
* Bilinçsiz ağaç kesme faaliyetleri durduruldu. Bozulmuş orman alanlarını korumak amacıyla yaklaşık 15 bin ağaç dikildi.
* Odun talebini düşürmek için güneş panelleri ile su ısıtma sistemleri kuruldu.
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Proje kapsamında Milli Park çevresinde bulunan 123 köy, toplamda yaklaşık 20 bin üzerinde yerel halkın sürdürülebilir planlar ile kalkınmasının amaçlanması, bu bakımdan bilgi alış-verişini arttıracak sosyal etkinlikler ile parkın korunmasını amaçlarken, bölgenin daha çok tanıtılması ve bir değer olarak sunulması bu projenin, sürdürülebilir değerleri benimsediğini ortaya koymaktadır.
Sosyal Faktörler:
* Çeşitli seminar, kalkınma projeleri desteklenmesi çok geniş katılımlar ile yerel halk, köy muhtarları, kalkınma ajansları, üniversitelerden akademisyenler ile bölge geliştirme planlamalarının yapılması, nasıl aktif olarak sürdürülebilir gelişmelerin yapılmasına dönük çalışmaların gerçekleştirilmesi bölge içinde iletişimi güçlendirmek ve bölgeyi tanımak anlamında önemli bir yer tutmaktadır.
* Yıl içinde bisiklet turlarının düzenlenmesi
* Çevre köylerin yurtiçi ve uluslararası kuruluşlar ile sürekli iletişim halinde olması
foto kaynak: http://www.kdmp.gov.tr/
foto kaynak: http://www.ekorehberkure.com/
Ekonomik Faktörler:
*“Bölgenin korunmasındaki en büyük hedef, bölgenin, bölgede yaşayanların geçimlerini baltalamayacak şekilde, çevre örtüsüne hayli zarar veren bakır madencilği ve taşocakları ile tarla açmak için yapılan tarım faaliyetlerinden uzak tutulmasıdır.” (Wikipedia)
* Sürdürülebilir ekoturizm ile bölgeyi turistlere tanıtmak
* Turist akışını arttırmak için çevre köylerde belirlenen yerlerde konaklama, geleneksel yaşam dokusunu inceleme ve eşsiz yerel yemek çeşitlerini deneme şansının sunulması ile bölge halkının ekonomisinin güçlenmesi
* PAN Park sertifikası beraberinde burada yetişen meyva, bitki ve benzeri ürünlerin sertifikalandırılıp daha kazançlı şekilde satılmasına olanak vermesi
* Şu zaman itibari ile 300 ailenin evinde güneş panellerinin yerleştirilmesi sayesinde su ısıtma için daha düşük ücretlerin ödenmesi
Not: Ekonomik kalkınma açısından, Ekoturizm bir yana, yetişen ürünleri değerlendirmek için şöyle bir planlama da yapılabilir:
Üretim > Paketleme > Pazarlama > Taşıma ekipleri, yerel halk arasından uygun kimseler belirlenir ve bu konu başlıkları hakkında neler yapılabileceği tartışmaya açılabilir.
Kaynaklar:
Not: Bu projede bulunduysanız veya bulunuyorsanız, bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
Haller Gençlik Merkezi - Eskişehir
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
1930’lu yılların sonlarında Eskişehir Yaş Sebze ve Meyve Hali Binası olarak yapılan ve 1998 yılında halin kent dışına taşınmasıyla boşaltılan, yıkılmaya yüz tutmuş metruk yapı Büyükşehir Belediyesi (Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen başkanlığında) tarafından, tarihi doku korunarak yeniden düzenlendi ve Haller Gençlik Merkezi adıyla 2000 yılında çarşı, eğlence, alışveriş ve kültür-sanat merkezi olarak Eskişehir halkının hizmetine sunuldu. (1) (2)
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Proje, kısaca bir restorasyon başarısıdır. Eskimiş, ömrünü doldurmuş bir yapının yıkılmadan, tasarımı bozulmadan, nasıl yeniden hayat bulduğunun, çevresel, sosyal ve ekonomik kalkınmanın desteklendiği örnek bir projedir. Her ne kadar proje alan itibari ile çok büyük çevreleri etkileme şansı olmamasına rağmen, odaklanılan noktalar, değerler, hedefler dikkate değer anlayışı temsil etmektedir.
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
Ayrıntıların dikkatlice üzerinde durulduğu restorasyon çalışmalarında, Eski Yaş ve Meyve Hali Binası’nın tarihi yapısı büyük ölçüde korundu. (3) Bu sayede çevrede herhangi bir tahribat olmamıştır. İş makinaları ile derin temel kazıları yapılmamıştır. Demir-çelik yığınları ile yüksek yüksek beton kolonlar ile çevreye görsel ve fiziksel zarar verilmemiştir.
Başka bir açıdan bakmak gerekirse, restorasyon çalışması yeni yapılacak inşaalara göre daha az malzemenin, beton, çelik vs gibi kullanımından tasarruf ve üretim kaynaklı (embodied-energy) dolaylı karbon salınımlarının azalması, yine çevrenin korunuma pozitif etkisi olmuştur.
Sosyal Faktörler:
Yukarıda belirtildiği gibi, proje bittikten sonra, Eskişehir halkının her yaştan kesimin gidebileceği çarşı, eğlence, alışveriş ve kültür-sanat hizmetlerini şehrin merkezinde sunmaya başlamıştır. Yapının içinde tarihi bir havayı hissederken, arkadaşlar ile oturup, sohbet edilebileceği, tiyatro etkinliklerine katılınabileceği, alışveriş yapılabilmesini birarada sunan ender yaşam alanlardan birisi olup çıkmıştır; bu eski Yaş Sebze ve Meyve Hali Binası, yeni Haller Gençlik Merkezi.
Sosyal aktivitelerin çeşitliliğine ve pekiştirilmesine, proje boyunca yapılan titiz çalışmalar ve uygulamalar ile gelecek zamana dostlukları, hoş sohbetleri ve sosyal bağlarımızın daha da kenetlenmesine araç olmayı başarmış, zaman geçtikçe daha da değerlenecek bir miras projesidir.
Ekonomik kalkınma Faktörleri:
Konumu nedeniyle günün her saati insanların ve daha çok üniversite gençlerinin önünden geçtiği bu lokasyon, doğru planlama yöntemleri ile çevre halkının refah seviyesini arttırmak için mükemmel bir fırsat alanı olmuştur. Bunu iyi gören ve değerlendiren Belediye, proje tamamlandığında, yapı içinde yemek, içecek, alış-veriş, eğlence, kültür-sanat aktivileri gibi çok çeşitli hizmet alanlarının açılmasına, yeni iş olanaklarının oluşmasına yardımcı olmuştur.
Kaynaklar:
Not: Bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.
Sulama Kanalları Üzerine Güneş Enerji Panellerinin Kurulması - Şanlıurfa
Potansiyel sürdürülebilirlik kavramları, 3N ve yorumlar:
Proje Nedir?
GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü (GAPTAEM) tarafından Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi'nin (GAP BKİ) desteğiyle "Güneş Pilli Sulama Kanalı Pilot Projesi” adı altında bölgede bulunan su kanalları üzerine güneş panellerinin montajının yapılması ile başta yerel çifçinin sulama için gerekli enerji taleplerini karşılamak üzere beraberinde birçok avantajı getiren bir proje. (1-4) 2017 yılı itibari ile her biri 11 panelden oluşan 56 ünite yerleştirilmesi ile örnek pilot çalışması uygulamaya konuldu. (1,2,4) Ayrıca, sistemin bir örneğinin Hindistan’da sabit güneş panellerinden yapılmasına karşın, Şanlıurfa’daki sistem kuzey-güney yönünde hareket ederek gün içinde, güneş ışınlarının dik açılarda kırılma süresi arttırılması, sabit panellere göre, %30’dan fazla enerji üretimine katkısı bulunacak. (6)
Neden Sürdürülebilir bir Proje olarak tanımlanabilir?
Proje çok yüksek enerji üretim potensiyele sahip ve bu alanda çok önemli bir başlangıçtır. GAPTAEM Müdürü İbrahim Halil Çetiner’in yaptığı açıklamaya göre örneğin sadece Mardin, su kanalı genişliği 37 metre, uzunluğu ise 220 km. ‘ye sahiptir. Buna göre, yaklaşık 814 ha alan güneş enerji üretimi için elverişli durumdadır.(Toplam Alan = 220.000*37 = 8.140.000 m2) Proje ile aynı bölgede yaşayan çiftçinin, sulama için gerekli olan enerjinin temini temiz enerjiden sağlanırken, su kanallarının üzerinin güneş panelleri ile kapatılması sayesinde su buharlaşmasının da önüne geçilebilecek. Böylece, güneşli gün sayısının en çok yaşandığı illerden biri olan Şanlıurfa’da bölge halkı, sahip olduğu güneş enerjisinden, çevre ve ekonomik kazançlar elde ettikçe, bu tür sürdürülebilir projelere daha fazla ilgi duyacaklar. (3,6)
Nasıl bu kavramlar başarılır?
Çevresel Faktörler:
Bölgedeki sulama kanalları özellikle yaz dönemlerinde büyük miktarlarda buharlaşmaya maruz kalmaktadır. Bu nedenle, ihtiyaç duyulan su miktarı buharlaşıp, yok olmaktadır. Güneş panelleri sayesinde, su kanalları üzeri kapatılarak, buharlaşma ile su kayıpları azaltılabilecektir. Aynı zamanda, su yüzeyinin serin tutulması, üzerine montajı yapılan güneş panellerinin de verimliliğini korumasına yardımcı olacaktır. Böylece, petrol, kömür ve/veya doğalgaz gibi sonlu enerji kaynaklarının tüketiminin azaltılması ve karbon salınımının çevresel etkileri düşürülebilecektir. (1, 6)
Sosyal Faktörler:
Her ne kadar projenin ekonomik ve çevresel boyutu ön plana çıksa da, sosyal boyutunun da önemli olduğunu belirtmek gerekir. Örneğin, sulama kanallarında boğulma vakaları yaşanmaktadır. Bu tür acı sonuçların önüne geçmek için de, sulama kanallarının yüzeyinin kapatılması, bir bakıma boğulma vakalarının da önüne geçilmesi öngörülmektedir. (3,6,7) Proje, Türkiye’de bir ilk olması bakımından araştırma-geliştirme, toplantılar, seminarlar düzenlenmesinin büyük bir önemi vardır. Bu tür sosyal etkinliklerin proje ilerledikçe, Proje’den gelecek veriler ışığında, konusunda uzman kişilerin bir araya gelmesine ve yapıcı konuşmalara, kararların alınmasına ortam hazırlayacaktır.
Ekonomik Kalkınma Faktörleri:
Yerel çiftçinin en önemli problemlerden biri olan sulama için gerekli olan enerjinin, yenilebilir enerji kaynaklarından birisi olan güneş enerjisi ile temin edilmesidir. Tarla verimliliğinin ve üretimin artması ile yerel ekonominin kalkınması en büyük kazanç olacaktır. Şehirde yaşanan elektrik kesintileri, bu projeden üretilecek enerjinin şebekeye verilmesiyle azaltılacağı gibi fazla elektrik şebekeye satılarak, temiz enerjiden gelir elde edilebilecek. (7) Proje'nin inşaat aşamasında ve daha sonrasında işletme süresi boyunca farklı alanlarda istihdam sağlayacağı da unutulmamalıdır.
Kaynaklar:
-
https://www.haberturk.com/yerel-haberler/haber/13202441-sulama-kanallarinda-gunes-enerjisi-donemi#
-
http://www.haber7.com/sanliurfa/2404526-sulama-kanallarindan-hem-su-hem-enerji-fiskiracak
-
http://www.orbitenerji.com/referans/gaptaem-kanal-projesi/16
-
http://www.milliyet.com.tr/tarimsal-sulamada-cigir-acacak-proje-sanliurfa-yerelhaber-2292672/
-
http://www.sanalbasin.com/sulama-kanallarinda-gunes-enerjisi-donemi-21451472
Not: Bölgede yaşıyor ve projeyi takip ediyorsanız yorumlar kısmı ile gelişmeleri paylaşabilirsiniz.